Verbonden partijen

De risicoanalyse van de verbonden partijen is wederom uitgevoerd met behulp van het pakket Naris Self Assesment. Hierbij werken we samen met de gemeente Almelo, Dinkelland, Hengelo en Tubbergen. Ook heeft de gemeente Losser zich vanaf nu aangesloten. De risico's voor de verbonden partijen worden geïnventariseerd met behulp van een gestandaardiseerde vragenlijst. De vragen worden samengevat in acht indicatoren, die gezamenlijk een beeld geven van het risicoprofiel. De indicatoren zijn: directie/bestuur, eigenaarsbelang, marktomgeving, flexibiliteit, contracten, opdrachtgeversrelatie, governance, control en kwaliteit. Het financieel belang is gebaseerd op een brede definitie. Dat betekent dat er onder meer rekening wordt gehouden met de exploitatiebijdrage, de boekwaarde van aandelen, dividenden, subsidies en verstrekte leningen en garanties.

Ten opzichte van de begroting 2023 zijn er een aantal wijzigingen in de risicoscores aangebracht. Over het algemeen zien wij een afname van de risico's bij onze verbonden partijen.

Situationele sturing en toezicht
Op basis van de classificatie van het risico van de verbonden partij passen wij maatwerk toe in het toezicht op de externe relaties. Hierbij onderscheiden wij de volgende drie toezichtregimes: minimaal toezicht, basis toezicht en verhoogd of intensief toezicht.

Toelichting
Wij geven hier een toelichting op de verbonden partijen met een risico score hoog:

Twence
Het risicoprofiel van Twence blijft in de categorie "hoog". Eén van de oorzaken is het nieuw afgesloten afvalleverings- en verwerkingscontract. Ten aanzien van het nieuwe leveringscontract hebben de gemeente Almelo en andere deelnemende gemeenten in Twence, diverse bezwaren geuit. Er bestaan nog steeds grote twijfels over de rechtmatigheid van dit contract. Een concurrent van Twence (afvalverwerkingsbedrijf AVR) heeft een bodemprocedure gestart en eist dat de 15 aandeelhoudende gemeenten in Twence de verwerking van hun afval via een openbare aanbesteding contracteren. Of het nieuw afgesloten contract juridisch standhoudt zal op z'n vroegst in het voorjaar 2024 blijken; waarna voor alle partijen uiteraard een hoger beroep open staat.

Na een externe bemiddeling eind 2021 is in het voorjaar van 2022 door alle aandeelhoudende gemeenten besloten tot het ondernemen van een nieuwe verkooppoging waarmee wordt beoogd de aandelen van de gemeenten Almelo, Oldenzaal en Twenterand te verkopen. Dit proces is bij het schrijven van de begroting 2024 nog in volle gang. Een voorspelling c.q. verwachting geven over de uitkomst van deze verkooppoging is niet mogelijk. Almelo blijft zich, net als in voorgaande jaren, onverkort inzetten om het eigenaarschap van Twence Holding B.V. te beëindigen conform de wens van de gemeenteraad uit 2015.

Omgevingsdienst Twente
Het risicoprofiel van de Omgevingsdienst Twente blijft in de categorie "hoog". Bij de oprichting van de ODT heeft de gemeente Almelo robuust ingebracht, in tegenstelling tot aantal andere gemeenten. Dit heeft ervoor gezorgd dat de uitvoeringscapaciteit voor Almelo is gebruikt voor andere deelnemers. Dit heeft geleid tot flinke achterstanden bij Almelo. Daarnaast bleef de uitvoering binnen het (milieuspecialistisch) pluspakket achter bij de programmering. Voor het komend jaar wordt er vanuit de bestemmingsreserve extra budget beschikbaar gesteld voor uitbreiding van de capaciteit, om de in het verleden ontstane werkvoorraad over een periode van twee jaar deels te verlagen. Het risico op niet realiseren van de productie aantallen blijft reëel.

De invoering van de Omgevingswet in inmiddels meerdere keren uitgesteld en staat nu gepland voor begin 2024. De ontwikkelingen rondom het Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO) zijn aanleiding geweest voor dit uitstel. De vraag naar producten in de vraaggestuurde programma’s Vergunningen en Advies blijft onverminderd hoog. De huidige achterstanden zijn onverminderd hoog voor een OD, hetgeen impact kan hebben op de bedrijfsprocessen, en kan leiden tot vertraging in de vergunningsverlening.

Sportbedrijf Almelo

Ook in 2024 vormen de hoge energieprijzen van kWh- en de gasprijs een groot bedrijfsrisico. Per 1 januari 2023 zijn zowel gas als elektra op basis van een variabel contract. Daarnaast blijft ook de personele bezetting een probleem waardoor de inzet van (duurder) personeel niet-in-loondienst zal toenemen.
Van het totale gasverbruik van Sportbedrijf Almelo B.V. komt 80 % op het conto van het zwembad. Het buitenbad is niet meer geopend en wordt gesloopt De bijbehorende sporthal zal medio 2023 gesloopt worden. Het huidige binnenzwembad blijft geopend tot het nieuwe bad begin 2025 gereed is. De sluiting van het buitenbad levert in het totale energieverbruik een besparing op van 50.000 euro. De omstandigheden voor 2024 zien er, uitgezonderd de besparing van 50.000 euro door sluiting van het buitenbad, niet rooskleurig uit. De meerkosten als gevolg van de hoge energie lasten bedragen in 2024 naar verwachting 761.000 euro. (op basis van variabel tarief per 12-10-2022)