Leefbare wijken en dorpen

In 2023 zijn voor elke wijk en dorp een wijk/dorpsopgave gemaakt, als vervolg op de in 2022 samen met de woningcorporaties opgestelde wijkanalyses. Bij het opstellen van de wijkopgaven zijn de woningcorporaties, maatschappelijke partners, inwoners en interne collega’s betrokken. De wijkopgaven beschrijven per wijk en dorp de strategische opgaven. Daarnaast is een greep uit het concrete jaarplan 2023-2024 toegevoegd. In 2024 wordt het jaarplan 2025-2026 opgesteld.
De wijkregisseur zet in op het beter samenbrengen van plannen en belangen van interne- en externe partners en inwoners. Zo komen we tot een integrale aanpak per wijk waarbij wordt gewerkt aan het op peil houden en verbeteren van de leefbaarheid in de wijken en dorpen. In de periode 2024 tot en met 2026 geven we samen met de inwoners, woningcorporaties en andere partners uitvoering aan deze wijkopgaven. De wijkregisseur voert regie op het uitvoeren van de wijkopgave.

Initiatieven vanuit inwoners om hun woon- en leefomgeving te verbeteren worden in de periode 2024 tot en met 2026 ondersteund. De initiatieven kunnen betrekking hebben op alleen een straat of buurt dan wel een initiatief dat van belang is voor een hele wijk of dorp of voor de hele stad. We helpen initiatiefnemers waar nodig met advies, kennis, het werven van vrijwilligers en subsidies om het initiatief te realiseren, het creëren van draagvlak in de buurt, met materiaal of met geld.

In 2023 deden we onderzoek naar een digitaal platform voor bewonersinitiatieven om inwoners te stimuleren om met initiatieven voor hun eigen buurt en wijk te komen. Er is een digitaal platform gekozen waarmee we in 2024 in twee wijken een pilot gaan doen.
Naast dat dit platform stimulerend werkt, helpt het platform inwoners ook om hun initiatief beter bekend te maken en vrijwilligers te werven. In de pilot krijgen bewoners een voucher ter waarde van een bepaald bedrag die zij kunnen doneren aan één van de initiatieven op het platform. Zo worden bewoners op een laagdrempelige manier betrokken bij het besteden van een deel van de wijkbudgetten.

In de vorige coalitieperiode is met het programma Nieuwstraatkwartier de nodige ervaring opgedaan met een ’aanpak van onderop’ Bij deze werkwijze gaan we uit van de talenten en kwaliteiten die in een wijk aanwezig zijn. We starten vanuit wat er al is en bouwen dit verder uit vanuit de prioriteiten van de wijk. Deze manier van werken bestendigen we in het Nieuwstraatkwartier en rollen we de komende jaren uit over de stad. We beginnen in 2023 in de prioritaire wijken Ossenkoppelerhoek, Kerkelanden en Wester-Sluitersveldlanden. In de periode 2024 tot en met 2026 rollen we de aanpak verder uit naar de andere wijken en dorpen. Een dergelijke aanpak vraagt om een goede samenwerking met verschillende partners zoals inwoners, woningcorporaties en welzijnswerk.

Naast onze eigen werkwijze experimenteren we met twee andere ‘aanpakken van onderop’. In de Boomsplaats werken we met de ‘Asset Based Community Development’ (ABCD) - aanpak. Door sociale relaties tot stand te brengen en onvermoede capaciteiten van bewoners en organisaties binnen de buurt/wijk te mobiliseren, werken we van binnenuit aan een leefbare buurt.

Samen met programma Sociaal en Vitaal, Erwelzijn, Saxion Hogeschool en provincie Overijssel werken we in de wijk de Riet vanuit een nieuwe werkwijze aan het versterken van de veerkracht van inwoners. Dit leeflab zal van onderop, vanuit de kennis over life-events die mensen meemaken en de mogelijke gevolgen daarvan, de kwaliteit van leven van onze inwoners versterken. Het leeflab beslaat de periode 2024 tot en met 2026.

In 2022 is besloten de kwaliteit van de openbare ruimte te verhogen en is een inhaalslag gestart om de kwaliteit op het gewenste niveau te brengen. Uit inspecties blijkt dat de inhaalslag die nodig is, omvangrijker is dan verwacht. Een groot deel van het straatmeubilair staat scheef en is versleten. Ook is er een groot aantal slecht te onderhouden verharde locaties waar veel onkruid groeit. Door in 2024 en 2025 een extra impuls te geven van totaal 750K, versnellen we de inhaalslag en brengen we de kwaliteit van de openbare ruimte structureel op het vastgestelde niveau.

Een plek voor ontmoeting is belangrijk voor de sociale cohesie in een wijk of dorp. In het najaar van 2023 is de visie op de gemeentelijke wijkaccommodaties* vastgesteld. In de visie zijn twee kernwaarden voor wijkaccommodaties vastgesteld. Allereerst is een wijkaccommodatie een plek waar inwoners centraal staan, zich thuis voelen en elkaar kunnen ontmoeten. Ten tweede is een wijkaccommodatie een plek waar ondersteuning, preventie en informatie te vinden is.

Om aan deze kernwaarden te kunnen blijven voldoen is een goed fundament van randvoorwaarden nodig op het gebied van organisatie, huisvesting, vastgoed en financiën. Centraal hierbij zijn een transparante aanpak (organisatie) en een evenredige aanpak (financiën).

In 2023 is begonnen met de evenwichtige verdeling van de middelen over de gemeentelijke wijkaccommodaties. Ook is een start gemaakt met de inrichting rondom exploitatie en beheer.

In 2024 lopen de verschillende processen rondom wijkaccommodaties door. Ook het vereenvoudigen van alle financiële stromen is een wens die in 2024 wordt opgepakt waarbij rekening gehouden met zowel het vastgoed, de huisvesting en de activiteiten.

* de gemeentelijke wijkaccommodaties zijn: ‘t Aahoes (Aadorp), 't Brookshoes (Bornerbroek), 't Dok (Binnenstad), de Schöppe (De Riet), de Trefhoek (Sluitersveld), MFA Eninver (Wierdensehoek), de Goossenmaat (Nieuwstraatkwartier), de Driehoek (Ossenkoppelerhoek), de Schelf (Schelfhorst) en Mölln'wiek (Windmolenbroek)

In 2023 is gestart met het opzetten van een centraal punt waar de meldingen van overlast worden verzameld. Zo ontstaat er een beeld welke vorm van overlast waar speelt. Dit inzicht is een basis om te zien wie waar aan zet is en welke mogelijke regeling in te zetten is om te komen tot evenwichtige wijken. Het Rigo heeft in 2023 onderzoek gedaan naar de verschillende regelingen die nu al in te zetten zijn om te komen tot evenwichtige wijken.

In 2024 werken we verder aan dit meldpunt en aan deze toolbox. De beschikbare instrumenten uit de toolbox zetten we in daar waar wenselijk en mogelijk. Een knelpunt hierbij is het vinden van goed gekwalificeerde medewerkers toezicht en handhaving. Een mogelijk ander knelpunt zijn financiële middelen: vanuit het Rijk komen er middelen vrij voor invoering de Wet goed verhuurderschap (één van de instrumenten uit de toolbox), maar niet voor uitvoering.

In de periode 2024 tot en met 2026 zetten we, daar waar nodig, gerichte acties op om inwoners te stimuleren hun woning te verduurzamen. Dit doen we samen met programma Klimaat en milieu. De wijkregisseur en bouwadviseur trekken hierin samen op. Ook stimuleren we acties ter bevordering van het verduurzamen van huurwoningen. We organiseren bijvoorbeeld samen met de energiefixers straatacties. Tijdens deze acties kunnen energiefixers advies geven over energiebesparing en isolatiehulp.

In 2024 start Uitvoering Sociaal een pilot gericht op het ontwikkelen van een preventieve integrale jongerenaanpak met als doelstelling: beperking uitval onderwijs, beperking instroom uitkering en/of beperking geïndiceerde zorgkosten. Hiervoor wordt een plan van aanpak uitgewerkt, gekoppeld aan de volgende onderliggende prioritaire doelen voor de uitvoering:

1. Extra inzet van expertise en middelen (preventief en curatief), gericht op zowel vermindering uitval onderwijs als instroom uitkering en inzet zorg- en participatiemiddelen;
2. Ontwikkeling integrale dienstverlening en instrumentarium voor (kwetsbare) jongeren, vanuit interne ontschotting en samenwerking met de betrokken (keten)partners op basis van eigenaarschap.

Een groene leefomgeving verbetert het welzijn van inwoners, gaat hittestress en verdroging tegen en heeft een positief effect op de biodiversiteit. In de afgelopen jaren zijn op verschillende plekken in de stad bijvoorbeeld geveltuintjes aangelegd. Naast de genoemde voordelen van meer groen, krijgen straten een groener en fleuriger aanzien.
Ook in 2024 stimuleren we inwoners om hun wijk of buurt te vergroenen door bijvoorbeeld de aanleg van geveltuintjes. Hierbij wordt samengewerkt met de in 2023 opgeleide tuincoaches en de Groene Loper beide projecten van Natuur en Milieu en Uitvoering Fysiek.