5.2.7 Financiële kengetallen
Onderstaand zijn zes financiële kengetallen opgenomen. De kengetallen zeggen iets over de weerbaarheid en wendbaarheid van de begroting. Bij weerbaarheid gaat het om de mate waarin de gemeente financiële tegenvallers kan opvangen. Daarbij is het van belang te weten hoe groot het eigen vermogen is, hoeveel schulden de gemeente heeft en waarvoor deze schulden zijn aangegaan. De kengetallen daarvoor zijn de netto (gecorrigeerde) schuldquote, de solvabiliteit en grondexploitatie.
Wendbaarheid geeft aan hoe snel de begroting kan worden aangepast als zich tegenvallers voordoen. Het is dan van belang te weten of inkomsten op korte termijn kunnen worden verhoogd en of de baten structureel hoger zijn dan de structurele lasten. De kengetallen daarvoor zijn belastingcapaciteit en structurele exploitatieruimte.
Eén afzonderlijk kengetal zegt weinig over de financiële positie van de gemeente. De kengetallen dienen gezamenlijk en in hun onderlinge verhouding te worden bezien. Alleen dan geven ze een goed inzicht in de financiële positie van de gemeente.
Hierna worden kengetallen nader toegelicht:
Netto schuldquote: De netto schuldquote geeft inzicht in het niveau van schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen. Het geeft zodoende een indicatie in welke mate de rentelasten en aflossingen op de exploitatie drukken. Voor de quote geldt hoe lager, hoe beter.
Netto schuldquote (gecorrigeerd): De netto schuldquote gecorrigeerd voor verstrekte leningen geeft aan of de gemeente in staat is de schulden terug te betalen waarvoor zij volledig zelf aan de lat staat. Ook voor deze quote geldt hoe lager, hoe beter.
Solvabiliteitsratio: Solvabiliteit geeft de mate aan waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Dit wordt berekend op basis van het eigen vermogen en de bezittingen van de gemeente. Voor deze ratio geldt hoe hoger, hoe beter.
Structurele exploitatieruimte: Dit kengetal geeft aan hoe groot de structurele exploitatieruimte is, door de structurele baten en structurele lasten te vergelijken met de totale baten. Hiervoor geldt hoe hoger, hoe beter.
Grondexploitatie: Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot de grondpositie (de waarde van de grond) is ten opzichte van de totale (geraamde) baten. De boekwaarde van de voorraden grond is van belang, omdat deze waarde moet worden terugverdiend bij de verkoop.
Belastingcapaciteit: De belastingcapaciteit geeft inzicht in de mate waarin bij het voordoen van een financiële tegenvaller in het volgende begrotingsjaar kan worden opgevangen of ruimte is voor nieuw beleid. Het maakt daarbij inzichtelijk hoe de belastingdruk in de gemeente zich verhoudt tot het landelijke gemiddelde. Voor dit kengetal geldt hoe lager, hoe beter.
Financiële kengetallen | JVW 2022 | BEGR 2023 | BEGR 2024 | RAMING 2025 | RAMING 2026 | RAMING 2027 |
|---|---|---|---|---|---|---|
Netto schuldquote | 44% | 55% | 51% | 52% | 61% | 67% |
Netto schuldquote gecorrigeerd voor verstrekte leningen | 24% | 50% | 47% | 48% | 58% | 64% |
Solvabiliteitsratio | 22% | 25% | 29% | 29% | 24% | 20% |
Structurele exploitatieruimte | 10% | 1% | 1% | 1% | -5% | -5% |
Grondexploitatie | 7% | 4% | 1% | 0% | 0% | 0% |
Belastingcapaciteit | 109% | 109% | 109% | 109% | 109% | 109% |
Langetermijnontwikkelingen financiële kengetallen
Onderstaande grafiek laat de verwachte ontwikkeling van de financiële kengetallen zien voor de periode 2022 t/m 2027.
|
|---|
- Vanaf 2024 dienen bestaande geldleningen geherfinancierd te worden en is de verwachting dat nieuwe leningen benodigd zijn gezien het investeringsvolume.
- De solvabiliteitsratio verbetert in de eerstkomende jaren als gevolg van voordelige begrotingssaldi. Vanaf 2026 leidt het nadelige begrotingssaldo tot een daling van de solvabiliteit.
- De meerjarenraming laat tot en met 2025 voordelige saldi zien. Vanaf 2026 is er als gevolg van het nadelige begrotingssaldi sprake van een negatieve structurele exploitatieruimte.
- De boekwaarde van de huidige grondexploitaties daalt de komende jaren omdat de nog te realiseren opbrengsten uit grondverkopen hoger liggen dan de nog te maken kosten.